Presentatie Jaarboek Achterhoek & Liemers, nr. 47

 

Dit jaar is voor het Jaarboek het thema ''van huis en haard: migratie door de eeuwen heen''.

 

Presentatieprogramma: twee theologen spreken over migratie

Theoloog en hoogleraar Willem Ouweneel en theoloog-voorganger Henk Teeuwen geven beiden een inleiding over migratie in de Lambertikerk in Zelhem. Aanleiding is het verschijnen van het 47e Jaarboek Achterhoek & Liemers met als titel ‘Van huis en haard; migratie door de eeuwen heen’.
 
Dat is niet toevallig. Migratie is de laatste decennia wereldwijd steeds meer een belangrijk, maar ook problematisch onderwerp geworden, schrijft André van Gessel in zijn inleiding. ‘Migratie gaat niet alleen over de vluchtelingen, verjaagden of vervolgden die we dagelijks in het Journaal zien. Wij allen stammen af van migranten of zijn dat zelf ook.’ Van Gessel plaatst het thema in breder religieus-historisch perspectief.

 

Inhoud Jaarboek, nr. 47

Acculturatie

Henk Teeuwen geeft het begrip ‘acculturatie’ een prominente plaats in zijn bijdrage. Acculturatie is het proces dat zich voordoet wanneer mensen uit verschillende culturen met elkaar in contact komen. Het heeft alles te maken met identiteit en jezelf aanpassen aan de ander. ‘Met veel immigranten komende uit een grote diversiteit van culturen is acculturatie ook vandaag een uitdaging.’

Pruus

Auteur Theo Salemink zoomt in op het wonen en werken over de grens, waarbij één grenswerker centraal staat: zijn grootvader Gerhard Salemink. Hij werkte vanaf 1895 in Bocholt en stond dus voor de keuze al dan niet ‘Pruus’ te worden, zoals Duitsers toen werden genoemd.

Hugenoten

Willem Ouweneel vraagt zich in zijn bijdrage hardop af of er hugenoten zijn die we in de Achterhoek en Liemers kunnen aanwijzen, dus uit Frankrijk gevluchte gereformeerden, die zich in deze streken gevestigd hebben, als je kijkt naar namen als De Nerée, Florijn, Rosier en Gallée. En Ouweneel ontdekte dat hij niet alleen van Achterhoekse en Liemerse boerenfamilies afstamt, maar ook Hongaars bloed in zijn aderen heeft vloeien. Zijn voorvader Steven van Hasz stamt volgens de overlevering af van Hongaarse adel. ‘Via het Sauerland kwam Van Hasz naar het landdrostambt Bergh.’

Amerika

Van immigratie naar emigratie: het verhaal van de eerste Eibergse landverhuizers die hun geluk in Amerika gingen beproeven. ‘De families arriveerden per zeilschip in New Orleans in Louisiana om van daaruit verder te reizen met een rivierboot over de Mississippi naar de noordelijke Duitse kolonie Evansville in Indiana’, schrijft Bert Heuvelsland. ‘En het ging hen daar voor de wind in Amerika.’

Brazilië

Minder bekend is het verhaal van de Achterhoekse families die in Brazilië belandden. Dit Zuid-Amerikaanse land telt vandaag de dag duizenden nazaten van Achterhoekse emigranten, onthult Heuvelsland. ‘En dat is allemaal ontstaan uit een grote verhuisbeweging die maar zeven jaar duurde. Want in de periode 1858-1865 vertrokken 1170 landverhuizers vanuit Nederland naar het Zuid-Amerikaanse land. Van hen kwamen er 750 uit Zeeland, 210 uit de Achterhoek en 210 uit de rest van Nederland.’

En nog meer verhalen

Derk Jansen werpt nieuw licht op de bekende meester H.W. Heuvel, de biologen Sim Broekhuizen en Freek Niewold bespreken het migratiegedrag van de otter in de Achterhoek en Liemers en onttrekt Kay Wils dominee Boschma uit Ruurlo uit de vergetelheid. ‘Toen de Ruurlose evangelist Hilbrandt Boschma (1869 – 1954) zich in zijn Oorlog en Christendom (1914) uitsprak tegen de oorlog, kwam er een regeringsambtenaar in Ruurlo die elk ogenblik van Hilbrandts doen en laten op de hoogte moest zijn. Als hij eens in een andere plaats ging preken, waren er marechaussees aanwezig om op hem ‘te passen’. Ooit was hij beroepsmilitair, later overtuigd antimilitarist, nu door militairen bewaakt.

 

Datum en tijd: donderdag 30 november 2023, 19.30 uur (inloop 19.00 uur)
Locatie: Lambertikerk Zelhem, Markt 2 te Zelhem
Aanmelden: via info@ecal.nu of telefonisch op 0314-78 70 78
Entree: vrij, inclusief koffie/thee. Overige consumpties zijn voor eigen rekening.
Parkeren: in het centrum van Zelhem is voldoende gratis parkeergelegenheid en is het gebruik van een parkeerschijf niet nodig. Parkeren kan bijvoorbeeld achter de Aldi (de inrit van de parkeerplaats bevindt zich aan de Smidsstraat).

 

Het jaarboek is nu al te bestellen voor € 24,95 op de website van Achterhoekseboeken.nl. Het boek wordt geleverd na de presentatie op 30 november 2023.