Onderwijs deel 1.3

1580-1795

Na de Reformatie werd het katholieke onderwijs in de Republiek verboden en werden onderwijzers gedwongen de nieuwe religie aan te nemen. De gereformeerde kerk zag onderwijs als een middel om mensen bij het nieuwe geloof te betrekken. In de 17e eeuw had vrijwel ieder dorp een school. In de structuren van benoeming, financiering en invloed nam de gereformeerde kerk de rol van de katholieke kerk over. Er kwam meer onderwijs in de landstaal en meisjes kregen vaker toegang tot onderwijs. In de Kleefse enclaves (zoals Wehl) gold al vanaf 1717 leerplicht. Hier was ook meer geloofsvrijheid, waardoor zowel katholieke als protestantse scholen bestonden. Katholieke kinderen uit de grensregio’s gingen vaak in het buitenland naar school.

TIP:

Maak gebruik van gereformeerde kerkarchieven. Daarnaast kunnen de archieven die genoemd zijn bij de periode 1300-1580 gebruikt worden. Zoals de archieven van plaatselijke besturen, stadsbesturen en het Hof van Gelre en Zutphen (Gelders archief 0124). Het archief van de Classis van Zutphen (Erfgoedcentrum Zutphen 0283) bevat informatie over de organisatie van de gereformeerde kerk.